Sáng nay, Hội đồng xét xử hỏi Pham Công Danh về việc chuyển nhượng gần 85% cổ phần của ngân hàng Đại Tín, sau này là ngân hàng Xây Dựng (VNCB) và việc tái cơ cấu ngân hàng này.
Bị cáo Phạm Công Danh
Bị cáo Phạm Công Danh
Bị cáo không trả lời được mình học trường nào, khóa nào, học các môn gì…
Hội đồng xét xử công bố bằng phô-tô A1825 nhưng đối chiếu với trường Đại học Kinh tế TP.HCM không có bằng này. Thẩm phán Phạm Lương Toản đề nghị Hội đồng xét xử xem xét bằng giả của Phạm Công Danh.
Bị cáo Phạm Công Danh khai trước tòa ông Hà Văn Thắm (nguyên Chủ tịch HĐTQ ngân hàngĐại Dương) đã tiếp quản ngân hàng Đại Tín trước khi bị cáo mua lại Đại Tín.
Bắt đầu từ Hà Văn Thắm đã chuyển nhượng cổ phần gần 85% cho Thiên Thanh.
Về thủ tục thì Hà Văn Thắm đã đứng tên cổ phần chưa? Tại hồ sơ Hà Văn Thắm cũng có ý tưởng chuyển nhượng cổ phần từ nhóm Hứa Thị Phấn nhưng không được đồng ý. Cơ quan Thanh Tra Ngân hàng Nhà nước cho rằng không thể một đại diện cho cùng lúc 2 ngân hàng yếu kém. Bị cáo thấy đúng không?
Hà Văn Thắm ký giấy và khẳng định với tôi đây là chứng từ và nhận của tôi 500 tỷ đồng.
Theo bị cáo thì Hà Văn Thắm đã nhận của bị cáo 500 tỷ đồng trong việc chuyển nhượng ngân hàng Đại Tín?
Hà Văn Thắm nói là mình có quyền chuyển nhượng cổ phần.
Chuyển nhượng cổ phần giá bao nhiêu? Trừ 500 tỷ đồng của Hà Văn Thắm thì nhóm Hứa Thị Phấn là bao nhiêu?
Tôi không nhớ vì thời gian quá dài. Trước khi về Đại Tín tôi đã trả cho Thắm tiền chi phí chăm sóc khách hàng với số tiền 1.000 tỷ đồng, sau đó là 800 tỷ đồng sau chốt lại là 500 tỷ đồng.
Sau khi tiếp quản ngân hàng Đại Tín nhưng khi tiếp xúc thì tôi đã trả một số tiền rất lớn để trả tiền chăm sóc khách hàng cho các chi nhánh ngân hàng của nhóm bà Hứa Thị Phấn.
Tiền 500 tỷ đồng của Hà Văn Thắm là có giấy tờ. Số tiền bỏ ra chăm sóc khách hàng thì không có giấy tờ.
Bị cáo đã biết rõ 3 bước tái cơ cấu ngân hàng Đại Tín mà bị cáo đã đưa ra. Đề án tái cơ ai là người viết?
Đề án này xuất phát từ cơ sở ban đầu và Phan Thành Mai đồng ý tưởng và chắp bút làm đề án này.
Phạm Công Danh cho rằng khi tiếp quản ngân hàng Đại Tín thực sự “sốc” vì chi phí chăm sóc khách hàng quá lớn vì có lúc lên đến 6-7%. Lãi suất vượt trần không đúng với quy định của NHNN.
Do bị cáo Phạm Công Danh không nhớ rõ những việc đã làm, Thẩm phán Phạm Lương Toản đã đọc lại những nội dung ghi trong cáo trạng và cả đề án tái cơ cấu ngân hàng Đại Tín đã được các bị cáo liên quan lập nên.
Tòa cho bị cáo trình bày hoàn cảnh lần duy nhất?
Năm 2011- 2013 tình hình ngân hàng rất khó khăn, Đại Tín cũng nằm trong bối cảnh đó. Đại Tín rất khó khăn và việc cho vay tiếp không được và hầu như chỉ thu nợ.
Khi thực hiện đề án tái cơ cấu Đại Tín thì bị cáo đại diện cho bao nhiêu cổ đông?
Bị cáo không nhớ và chỉ biết đại diện cho nhóm cổ đông mới nằm trong việc cơ cấu ngân hàng.
Tòa nhắc cho bị cáo nhớ: Bị cáo đại diện cho pháp nhân là tập đoàn Thiên Thanh, bị cáo đại diện cho 20 cá nhân gồm: Trần Anh Thi, Phạm Thị Trang, Phạm Công Trung, Phạm Công Tần, Lê Văn Hùng, Nguyễn Như Mai, Phan Minh Tùng, Bùi Hà Thu, Phạm Thị Kim Hạnh, Phạm Tòa (bố của bị cáo Danh), Nguyễn Thị Quỳnh Trang…
Danh sách đó chính xác, nhưng danh sách tôi trình Ngân hàng Nhà nước thì một số cá nhân không có.
Nguồn tiền lấy từ đâu để tái cơ cấu ngân hàng?
Những người có tên trong danh sách đứng tên cổ phần trên là không có tiền, sau đó một số người rút.
Lúc đó, năng lực tài chính của tập đoàn Thiên Thanh lúc đó rất vững, tài sản là bất động sản khá lớn.
Những người không có khả năng tài chính nhưng đứng tên trong việc góp vốn thì bị cáo thấy sao?
Bị cáo không thể thành lập ngân hàng mới và chỉ có thể tái cơ cấu ngân hàng nên bỏ tiền vào đây rất nhiều.
Trước đó, ông Nguyễn Hữu Nghĩa (nguyên Chánh Thanh tra Ngân hàng Nhà nước) và ông Nguyễn Phước Thanh (Phó Thống đốc Ngân hàng Nhà nước) đã động viên tôi rất nhiều vì đây là ngân hàng rất khó khăn, mất thanh khoản liên tục.
21 người trong nhóm cổ đông mới không có khả năng tài chính mà bị cáo vẫn đưa vào danh sách trình Thủ tướng xem xét phê duyệt?
Những cổ đông trước đó có năng lực tham gia tái cơ cấu Đại Tín gồm: BIDV, công ty Dầu khí Việt Nam và một loạt các doanh nghiệp khác vào ngân hàng rồi đều bỏ đi vì thấy Đại Tín quá “nát”. Do vậy, tôi phải cho tên những người không có năng lực tài chính vào danh sách tài cơ cấu ngân hàng.
Khi tôi tiếp quản thì tôi thế chấp hết tất cả tài sản, hoặc bán tài sản để có tiền.
Bị cáo đại diện cho 12 cổ đông mới (nhóm Thiên Thanh) để nhận chuyển nhượng gần 85% từ nhóm bà Hứa Thị Phấn (nhóm Phú Mỹ) có ký kết gì không?
Nội dung bị cáo không nhớ rõ, nhưng có một thỏa thuận về mua cổ phần.
Số tiền là bao nhiêu?
Bị cáo không nhớ chính xác. Trước khi ký hợp đồng thì tôi không biết bà Phấn trước đó. Trước đó tôi nhiều lần tiếp xúc với Hà Văn Thắm, chứ không làm việc với bà Phấn (nhóm Phú Mỹ). Nhóm Phú Mỹ đang nợ VNCB là hơn 4.620 tỷ đồng.
Chưa có ai trong số các bị cáo ở đây phải thế chấp nhà cửa chỉ có tiền của, tài sản của tôi bỏ ra để trả cho tái cơ cấu ngân hàng.
Có một Phó tổng giám đốc đại diện cho ông Hà Văn Thắm làm việc với bị cáo. Bên cạnh đó là sự động viên của cơ quan Thanh tra Giám sát Ngân hàng Nhà nước rất nhiều.
Khoản tiền bị cáo đem trả nợ là 4.000 – 5.000 tỷ đồng và nhận lại tài sản sau khi trả nợ xong.
Bị cáo nhớ là đã chuyển hết tiền cho bà Phấn chưa? (Tòa cho bị cáo Danh xem giấy tờ).
Có 02 nội dung: nội dung thứ nhất là hợp đồng ghi nhớ chuyển giao cho tôi 2 bất động sản (Nhà Bè và quận 2). Nội dung thứ 2 là hợp đồng 4.620 tỷ đồng theo hợp đồng chuyển nhượng đó.
Hợp đồng bị cáo đã trả 3.600 tỷ đồng gì đó.
Quan hệ của bị cáo với nhóm Phú Mỹ thì Tòa không làm rõ trong phiên tòa này mà muốn xem nguồn tiền bị cáo lấy trả nhóm Phú Mỹ có lấy từ VNCB không để làm rõ hành vi vi phạm?
Tiền của tôi và bất động sản của tôi để chi trả chăm sóc khách hàng, trong đó có cả tiền tôi mượn bà Phấn lấy từ VNCB để chi chăm sóc khách hàng.
Tình trạng tài chính của ngân hàng Đại Tín khi bị cáo tiếp quản?
Nó thể hiện trong kết luận của Thanh tra Giám sát Ngân hàng Nhà nước, kết luận của ngân hàng Đại Tín khác các ngân hàng khác, 95% khoản nợ của Đại Tín nằm trong nhóm nợ xấu.
Tôi gần như không nắm được, lường trước được những khó khăn của Đại Tín, vì Đại Tín có đặc thù có thanh khoản quá tệ mà tôi phải đối phó hằng ngày.
Một khách hàng chỉ rút 1-2 tỷ đồng mà toàn bộ ngân hàng phải căng ra vì không có tiền, bị cáo phải đi vay để trả cho khách hàng.
Vốn điều lệ của ngân hàng Đại Tín lúc bị cáo nhận chuyển nhượng là bao nhiêu?
Dạ là 3.000 tỷ đồng. Vốn chủ sở hữu âm 2.800 tỷ đồng.
Vậy, vốn chủ sở hữu âm, lỗ lũy kế hơn 6.600 tỷ đồng, bị cáo căn cứ vào đâu mà mua lại Đại Tín?
Nhóm nợ của Phú Mỹ thì so với bất động sản của tôi và tôi kỳ vọng bán được bất động sản thì có tiền trả.
Tại thời điểm đó, Đại Tín đang bị kiểm soát và mất thanh khoản và phải gánh nợ tới 5.000 tỷ đồng để chi chăm sóc khách hàng.
Phan Thành Mai nói với tôi rằng 2 lô đất Nhà Bè và quận 2 thì thẩm định giá của thị trường bất động sản lúc đó tới nhiều nghìn tỷ đồng. Bị cáo kỳ vọng thị trường bất động sản ấm lên thì giá bất động sản sẽ cao và có tiền trả.
Tính thanh khoản ngân hàng Đại Tín chính là áp lực rất lớn cho nhóm Thiên Thanh tiếp quản ngân hàng.
Đây chính là lý do mà bị cáo thực hiện một loạt hành vi không đúng quy định của pháp luật: Corebanking, thuê mặt bằng cho ngân hàng, mua trái phiếu của tập đoàn Thiên Thanh, thông qua 12 công ty của bị cáo lập nên để ký hợp đồng 4 nhà để rút tiền ngân hàng Xây Dựng để phục vụ cho tính thanh khoản của ngân hàng.
Tiền chuyển nhượng ngân hàng Đại Tín là có điều kiện.
Vì các cổ đông khác sau khi thấy được thực trạng của Đại Tín rất kiệt quệ nên họ rút lui.
Việc đưa tên những người không có khả năng tài chính vào nhóm cổ đông mới có phải hợp thức hóa thủ tục với Ngân hàng Nhà nước không?
Dạ đúng. Tuy nhiên, trong cáo trạng thì Hội đồng xét xử xem xét lại bối cảnh và hoàn cảnh mà bị cáo đưa tên những người đó vào.
Tiền của những người này ghi trong Đề án tái cơ cấu có tiền thật không, của ai?
Dạ thưa, toàn bộ những người này họ không có tiền nhưng vì hoàn cảnh mà tôi đưa vào. Tiền này của bị cáo.
Ngoài danh sách cổ đông mới là 21 người thì cáo trạng ghi rằng gần như những người này trùng với những người tham gia đầu tư các dự án của VNCB sau đó?
Hội đồng xét xử xem xét lại tất cả những hậu quả mà tôi và các đồng phạm gây ra và cách khắc phục thì chưa được xem xét.
Trước trình bày của bị cáo Phạm Công Danh, đại diện của Tòa nói sẽ tạo điều kiện cho bị các những phiên thẩm vấn sau.
